Mexico (Los Tuxtlas)
Samen met onze partner SENDAS en de lokale bevolking planten we bomen in biosfeerreservaat Los Tuxtlas in Mexico. Zo herstellen we het boslandschap, pakken we watertekorten in de regio aan én versterken we de biodiversiteit.
Samen met onze partner SENDAS en de lokale bevolking planten we bomen in biosfeerreservaat Los Tuxtlas in Mexico. Zo herstellen we het boslandschap, pakken we watertekorten in de regio aan én versterken we de biodiversiteit.
bomen planten
grond herstellen
boeren trainen
families die profiteren van het project
verschillende inheemse boomsoorten
Verschillende deelnemers van het project met de bomen op hun land.
Los Tuxtlas is een biosfeerreservaat: een beschermd natuurgebied, waar landbouw, veeteelt en visserij beperkt zijn toegestaan. Maar dat is niet altijd zo geweest. Vooral de uitbreiding van veeteelt heeft tussen 1960 en 2000 voor veel ontbossing gezorgd. Daardoor is de afgelopen 40 jaar zo’n 90% van de bomen en planten in het reservaat verdwenen.
De ontbossing zorgt niet alleen voor een flinke afname van de unieke biodiversiteit, maar ook voor toenemende droogte, een gebrek aan vruchtbare grond en erosie in het reservaat. Zo komen steeds meer waterbronnen leeg te staan, terwijl de mensen in het reservaat deze hard nodig voor bijvoorbeeld drinkwater of om gewassen water te geven.
Een ander probleem is dat verdwenen natuur zich amper kan herstellen omdat boeren relatief veel grond nodig hebben om hun koeien te laten grazen: zo’n 1,5 hectare per koe. Bovendien neemt het risico op ontbossing verder toe wanneer boeren meer koeien willen houden. Tijd om deze vicieuze cirkels te doorbreken met de aanplant van bomen en een alternatief voor de boeren!
Veeweides waar voorheen bos groeide en waar we het boslandschap herstellen. Foto’s: Caro Carvajal
Samen met onze partner SENDAS helpen we de lokale bevolking bij het herstel van het boslandschap en waterbronnen in Los Tuxtlas. Dat doen we op grofweg twee manieren: we planten bomen rond waterbronnen en op het land van boeren.
Allereerst helpen we inheemse gemeenschappen met de aanplant van bomen rondom waterbronnen: plekken waar regenwater zich van nature verzamelt. Bijna 13.000 families gebruiken deze bronnen voor hun drinkwater of om gewassen water te geven, die door ontbossing en toenemende droogte steeds vaker leeg staan. Door juist hier bomen te planten, wordt water beter vastgehouden in de grond en stijgt zowel het waterpeil als de hoeveelheid water in de bronnen.
De bomen hebben nog een belangrijk voordeel: ze helpen waterlast voorkomen en gaan erosie tegen. Bij een flinke regenbui houden ze regenwater als het ware ‘tegen’, waardoor het niet in één keer van de berghellingen spoelt. Door de gevolgen van klimaatverandering en toenemende droogte komen dit soort extremere weersomstandigheden steeds vaker voor, wat onderstreept. Een extra reden waarom het herstel van het boslandschap in Los Tuxtlas zo belangrijk is.
Mensen in Los Tuxtlas kunnen niet zonder waterbronnen. Door bomen te planten, zal de hoeveelheid water in deze bronnen toenemen.
Ten tweede steunen we veeboeren bij de aanplant van bomen, struiken en hagen op hun land, zodat ze dit land op een duurzamere manier gebruiken. De boeren planten bijvoorbeeld hagen als natuurlijke afscheiding van percelen. De bladeren en takken ervan gebruiken ze als veevoer., waardoor ze minder grond nodig hebben om vee te laten grazen. Bovendien vermindert hierdoor de noodzaak om nieuw bos te kappen voor veeteelt, maar is er wél meer plek om verdwenen natuur te herstellen.
De boeren planten ook bomen rondom waterbronnen en op steile hellingen die niet geschikt zijn om vee te houden. Deze herbebossing zorgt voor een vruchtbare bodem, een betere waterhuishouding én voor schaduw en verkoeling. Geen overbodige luxe in een regio die steeds droger wordt.
Hagen, bomen en struiken die de boeren op hun land hebben geplant. De takken en bladeren gebruiken ze deels als veevoer, waardoor ze minder land nodig hebben om vee te houden.
Dit project is opgezet door SENDAS A.C. Deze Mexicaanse non-profitorganisatie zet zich sinds 1999 in voor natuurbehoud in Los Tuxtlas. Hiervoor werkt SENDAS nauw samen met het Parkbeheer van Los Tuxtlas, het Netwerk van Duurzame Veeboeren (ReGaSo) en de universiteit (UNAM) voor voorlichting, training en monitoring. Daarnaast dragen de lokale autoriteiten hun steentje bij en stelt het Ministerie van Milieu van Veracruz boomkwekerijen ter beschikking.
– Ismael Parada Domiguez, medewerker kwekerijen van SENDAS
Los Tuxtlas ligt in de staat Veracruz in Mexico en staat bekend om de gigantische diversiteit aan natuur. Er leven duizenden soorten planten en dieren, zoals de poema, agoeti, vliegende honden en kolibries. Sinds 2006 heeft Los Tuxtlas de status ‘UNESCO Biosfeerreservaat’, wat inhoudt dat het een beschermd natuurgebied is, waar landbouw, visserij en veeteelt beperkt zijn toegestaan. De aanplantlocaties liggen verspreid over het reservaat.
Trees for All steunt in Los Tuxtlas een tweede project van SENDAS om de mangrovebossen in het reservaat te herstellen. In de natuur hangt immers alles met elkaar samen: ontbossing op de vulkanen kan leiden tot meer erosie, waardoor koraalriffen voor de kust verdwijnen. En kiezen boeren voor exotische grassoorten als veevoer? Dan kan dat zorgen voor degradatie van het mangrovebos.
Daarom werken we vanuit een integrale aanpak, waarbij we naar het landschap als geheel kijken en dit herstellen met verschillende soorten activiteiten. Met als uiteindelijke doel: het hele reservaat – van de vulkaantoppen tot aan de kustlijn – versterken met de aanplant van bomen.